Het oplopende lerarentekort vraagt om landelijke regie en de bereidheid van alle betrokken partijen om samen te werken. In een werkplan heeft minister Wiersma met de sectorraden en lerarenorganisaties afspraken gemaakt over vier thema’s die bijdragen aan de aanpak van het lerarentekort: regionale samenwerking, onderwijstijd, bevoegdheden en opleiden van leraren. Per 2025 is er een (bijna) dekkend netwerk van onderwijsregio’s waar de partnerschappen Samen Opleiden & Professionaliseren (SO&P), de Regionale Aanpak Personeelstekort (RAP) en de regionale allianties deel van uit maken. Via dit (groei)dossier houden wij jullie op de hoogte rond de ontwikkelingen van onderwijsregio’s.
De partnerschappen SO&P zijn een belangrijke partner in de onderwijsregio’s en hebben veel in te brengen op de thema’s opleiden, begeleiden en professionaliseren. In de onderwijsregio’s wordt dat voortgebouwd op infrastructuren die in de afgelopen 20 jaar in de regio’s zijn opgebouwd in de partnerschappen SO&P.
Deze gesprekskaart helpt partnerschappen Samen Opleiden om het gesprek te voeren over hun werkwijze in een veranderend onderwijslandschap. Door ontwikkelingen in onderwijsregio’s en de beweging naar 100% Samen Opleiden, verandert de verdeling van verantwoordelijkheden en staat facilitering van opleiders onder druk. De kaart biedt structuur en handvatten voor reflectie en besluitvorming op micro-, meso- en […]
Er is de afgelopen jaren veel onderzoek gedaan naar Samen Opleiden. Maar wat zeggen deze studies nu eigenlijk over de effecten? En welke effecten bedoelen we dan precies? In deze nieuwe publicatie brengt het Platform bestaande onderzoeken overzichtelijk in kaart en maakt onderscheid tussen drie typen effecten: op de voorbereiding van de leraar in opleiding, […]
Samen Opleiden draagt bij aan sterke leraren én aan de aanpak van het lerarentekort. In deze publicatie beschrijft het Platform de meerwaarde van gezamenlijke opleidingsverantwoordelijkheid in partnerschappen, en welke randvoorwaarden nodig zijn om die waarde te realiseren. Op basis van praktijkervaringen en onderzoek worden vijf waarden van Samen Opleiden uitgewerkt, waaronder kwaliteit van het onderwijs, […]
Het Kwaliteitskader Samen Opleiden in de Onderwijsregio ondersteunt partnerschappen Samen Opleiden en onderwijsregio’s bij het borgen en versterken van de kwaliteit van Samen Opleiden binnen de veranderde context van de onderwijsregio’s. Het biedt heldere waarborgen, sluit aan bij actuele ontwikkelingen en stimuleert samenhang tussen opleiden, begeleiden en professionaliseren binnen een doorlopende ontwikkellijn.
Deze kijkwijzer ondersteunt de organisatie van samenwerking en governance binnen je onderwijsregio. Het helpt collectieve afspraken te maken over het lerarentekort en de gezamenlijke organisatiekracht te bundelen. De publicatie bespreekt verschillende samenwerkingsmodellen, legt de belangrijkste aspecten van governance uit en biedt opties voor het aansturen van de samenwerking, met aandachtspunten uit onderzoek en praktijkervaringen van […]
Met deze leessuggesties bieden we je een aantal interessante artikelen over de vorming van onderwijsregio’s en de rol van organisatienetwerken. Met verwijzingen naar diverse onderzoekers zoals Edith Hooge en Patrick Kenis, biedt dit document waardevolle achtergronden voor effectief samenwerken en besturen binnen regionale onderwijsnetwerken. Fijne leestips voor wie verdieping zoekt in dit thema.
Tijdens de opdenksessie van 21 september en 28 november 2023 over de positie partnerschappen SO&P als onderdeel van de onderwijsregio, maakten we gebruik van intercollegiale denkkracht van de circa 100 deelnemers. De sessies waren erop gericht om het eigen denken en handelen te versterken. De deelnemers hebben zich gebogen over de vraagstukken die spelen rondom […]
Deze logboekserie volgen we twee programmaleiders van partnerschappen Samen Opleiden binnen verschillende onderwijsregio’s op drie momenten in de tijd. In deze interviews delen zij hun ervaringen en inzichten in het proces van Samen Opleiden, de bestuurlijke uitdagingen en de veranderende rol van programmaleiders binnen de nieuwe context van de onderwijsregio’s. Door de voortgang in de onderwijsregio’s te volgen, biedt deze serie waardevolle lessen en inspiratie voor partnerschappen die gezamenlijk werken aan het opleiden van de leraren van morgen.
Jenny van Eijma is programmamanager van de Opleidingsschool Mondriaan, onderdeel van de Onderwijsregio Haaglanden. Met haar achtergrond in managementwetenschappen en ervaring in bestuurlijke vraagstukken combineert Jenny strategische doelen met de dagelijkse praktijk binnen de opleidingsschool. De Onderwijsregio Haaglanden, waarin ko, po, vo en mbo samenwerken, staat voor de uitdaging om de groeiende diversiteit aan opleidingsvarianten te combineren met kwaliteitsborging en samenwerking.
Femke Gerritsen is opleidingsfunctionaris op het Bonhoeffer College en programmaleider van de Academische Opleidingsschool Oost-Nederland, een partnerschap met vier instituten en zes scholen. Sinds 2024 is ze kwartiermaker voor de onderwijsregio Twente–Achterhoek–Oost Salland, waar ze werkt aan een integrale aanpak voor SO&P en RAP om het lerarentekort aan te pakken en professionalisering te versterken. Haar verbindende kracht en vernieuwende werkprocessen zijn essentieel voor de regionale samenwerking.
De onderwijsregio’s zijn van grote invloed op de partnerschappen Samen Opleiden & Professionaliseren, aangezien de functies van de onderwijsregio voor een belangrijk deel overeenkomen met de functies die de partnerschappen momenteel vervullen. De GROW-tool helpt partnerschappen SO&P om in de onderwijsregio’s vanuit het overkoepelende doel (GOAL), via een analyse van de huidige stand van zaken (REALITY) een passende route te kiezen (OPTIONS) en tot slot aanbevelingen mee te geven voor het vervolg (WAY FORWARD).
Deze podcast is opgenomen voor ‘De week van Samen Opleiden 2023’. Het thema is ‘Samen Opleiden sterk in ontwikkeling’. In deze special gaat Joke Kiewiet-Kester (projectleider Educatief-regionale samenwerking bij Academie Educatie van Hogeschool Arnhem en Nijmegen) in gesprek met prof. dr. Patrick Kenis (hoogleraar Public Governance aan de Universiteit van Tilburg). Centraal staat een wel […]
