Na zijn studie planologie ‘rolde’ Rodney Nanninga (nu 42) naar eigen zeggen de lerarenopleiding in en kreeg hij in 2006 een aanstelling als aardrijkskunderaar op ‘Het Streek’, een brede scholengemeenschap (mavo-havo-vwo) in Ede. Lesgeven vond hij enorm leuk, en dat gold zeker ook voor het begeleiden van stagiair(e)s. Het was dan ook niet verrassend dat hij in 2017 een afzwaaiende collega opvolgde als schoolopleider.
Toen vervolgens, zo halverwege de coronaperiode, de naburige Wageningen Universiteit op zoek was naar een vakdidacticus aardrijkskunde, besloot hij op die vacature te solliciteren: “Ik dacht bij mezelf: wat wil ik nog in het onderwijs? Teamleider worden trok me niet aan. Opleiden wel, en dit was voor mij dan ook een logische stap.” Hij kreeg de baan – van 0,3 fte – en bleef drie dagen in de week als docent én schoolopleider werken op Het Streek. Aan die hybride toestand is anno 2024 na drieënhalf jaar een eind gekomen: per september is hij full time aan Wageningen Universiteit (WU) verbonden. “De opleiding daar is uitgebreid, mijn takenpakket daarmee ook. Ik kon deze kans niet laten liggen. En mocht het niet bevallen, dan blijft de weg terug altijd nog voor me open liggen.”
Nanninga kijkt met grote voldoening terug op zijn tijd als hybride opleider en op de samenwerking binnen het partnerschap Samen Opleiden en Professionaliseren ‘Gelderse Onderwijsvallei’: “Toen ik in 2020 als schoolopleider begon, was ik een eenpitter. Net als mijn collega-schoolopleiders van zowel Het Streek – met twee scholen – als Pantarijn, dat drie vwo-scholen in onze regio heeft. We zijn met elkaar bottom-up gaan samenwerken, hebben bij de directies van onze scholen draagvlak gecreëerd, en een plan opgesteld.” Nanninga’s connectie met Wageningen kwam in dat proces goed van pas: “WU was al betrokken bij een ander partnerschap, en van die expertise konden wij profiteren. Ik kreeg daardoor ook veel beter zicht op de waarde van regionale samenwerking rond het opleiden van leraren.” The rest is history: sinds 2022 is er nu een volwaardige opleidingsschool in de Gelderse Onderwijsvallei, klein maar fijn, ingeklemd als de relatief dunbevolkte regio ligt tussen Nijmegen en Utrecht.
In het hybride opleidingsmodel versterkt de ene rol de andere, is Nanninga’s stellige overtuiging: “Sinds ik bij de lerarenopleiding werk, kijk ik kritischer naar mijn eigen lesgeven, doe ik dingen veel bewuster. Als je lang lesgeeft, doe je dat steeds meer op gevoel, vanuit de ervaring en de veronderstelling dat je bekwaam bent. Maar het is heel interessant om weer na te denken over vragen als: ‘Waarom doe ik het zo, en waarom werkt iets of denk ik dat iets werkt?’ Zowel op basis van de theorie, als op basis van wat ik bij studenten zie die voor de klas staan. Plus dat je op heel veel verschillende scholen komt, en ziet dat hoe het daar ook anders kan.” Maar soms kunnen rollen ook schuren. Nanninga haalt het voorbeeld aan van een student van WU die op Het Streek stage liep. Die stage verliep moeizaam, de student liep de kantjes ervan af en kwam zijn afspraken niet na. De schoolopleider moet in zo’n geval contact opnemen met de instituutsopleider om de zaak te bespreken. Nanninga: “Maar ik was én die schoolopleider én die instituutsopleider! Als schoolopleider wilde ik die jongen wegsturen, maar als instituutsopleider moest ik proberen de boel recht te breien. Toen wist ik: dit moet je niet doen, zo’n dubbelrol kun je niet vervullen.”
Aan het hybride bestaan van Nanninga mag dan een einde gekomen zijn, dat laat onverlet dat hij een vurig voorstander is van het combineren van verschillende rollen bij opleiders. Op scholen zit immers enorm veel expertise, zo betoogt hij. Docenten hebben unieke kwaliteiten en talenten, en daar zou je in de opleiding dankbaar gebruik van kunnen maken. Of betrek er een zorgcoördinator bij. Laat een collega die zich heel erg verdiept heeft in pakweg formatief handelen in de les ondersteuning bieden in de lerarenopleiding. En ga zo maar door. “Vergeet bovendien niet: voor die mensen is het een mooie manier om verdieping aan hun eigen werk te geven, om een ander perspectief op dat werk te krijgen. Dus tegen iedereen die het betreft zeg ik dan ook: als je de kans krijgt om een hybride opleider te worden, grijp ’m dan met beide handen aan. Werken met studenten is anders dan werken met leerlingen, maar het levert minstens evenveel voldoening op.”
In deze reeks praktijkportretten lees je inspirerende verhalen van hybride opleiders die de verbinding leggen tussen onderwijs en praktijk. Ontdek hoe zij hun unieke ervaringen inzetten om het onderwijs te verrijken en de kloof tussen theorie en praktijk te overbruggen. Hieronder vind je een overzicht van alle praktijkportretten in deze serie.
