Het begeleiden van startende leraren (inductiebeleid) in de eerste drie jaar van hun lerarenloopbaan is cruciaal om hen te behouden voor het onderwijs; voor het vergroten van hun professionaliteit en het draagt bij aan de kwaliteit van het onderwijs.
In dit dossier bundelen we tools, praktijkvoorbeelden en inzichten die de partners SO&P in de onderwijsregio’s ondersteunen bij het ontwikkelen van effectieve inductietrajecten en een professionele cultuur waarin starters zich thuis voelen, kunnen groeien en kunnen bijdragen.
In het eerste deel van dit kennsidossier bieden we je verschillende waardevolle tools ontwikkeld door het Platform Samen Opleiden & Professionaliseren die gericht zijn op het versterken van inductieprogramma’s voor startende leraren. Bekijk hiernaast de visual over het belang van inductie, de rol van verschillende actoren en de ingrediënten van een goed inductieprogramma.
Ontdek nog meer waardevolle hulpmiddelen die scholen en teams ondersteunen bij het bieden van effectieve begeleiding aan nieuwe leraren.
Met deze twee praktische tools kun je het inductienetwerk binnen jouw samenwerkingsverband analyseren en versterken. De Netwerkanalyse helpt je het netwerk rondom inductie en de relaties tussen actoren in beeld te brengen en biedt handvatten voor het versterken van de samenwerking op school-, bestuurs- en onderwijsregioniveau. De Actorenanalyse biedt een overzicht van de actoren en hun rol in de verschillende fasen van beleidsvorming, uitvoering en evaluatie, en helpt bij het effectief organiseren van het proces. Samen bieden deze tools inzicht en praktische handvatten voor het verbeteren van inductieprogramma’s en de ondersteuning van startende leraren.
Duik in een uitgebreide selectie van publicaties, katernen en evaluaties met inzichten en tips voor de begeleiding van startende leraren.
Dit rapport van Voion onderzoekt de geografische mobiliteit van startende leraren in het voortgezet onderwijs. Het blijkt dat de meeste starters zich vestigen in Randstedelijke provincies, terwijl regio’s als Drenthe, Flevoland en Zeeland relatief weinig leraren aantrekken. Het rapport biedt inzichten voor het aanpakken van regionale tekorten en benadrukt het belang van een strategische spreiding […]
Deze infographic van Voion biedt inzicht in de factoren die bijdragen aan de uitval van startende docenten. Het helpt bij het begrijpen van de uitdagingen waarmee nieuwe docenten te maken hebben en biedt handvatten om de doorstroom in het onderwijs te verbeteren. Een waardevolle bron voor iedereen die betrokken is bij het begeleiden en ondersteunen […]
Dit whitepaper van VfPf biedt inzicht in de inductie van startende professionals in het primair onderwijs. Het richt zich op de essentiële stappen voor effectieve begeleiding van beginnende docenten en helpt organisaties bij het creëren van ondersteunende structuren voor hun loopbaanontwikkeling. Het document biedt praktische tips en aanbevelingen voor het versterken van de startperiode en […]
Steeds meer partnerschappen Samen Opleiden richten zich ook op de inductie van beginnende leraren. Deze publicatie biedt partnerschappen achtergrondinformatie over goede begeleiding van startende leraren, gebaseerd op relevant recent onderzoek gericht op de school. Komend jaar verschijnt een handreiking specifiek gericht op de uitwerking hiervan in de praktijk van het partnerschap.
Deze handreiking biedt praktische richtlijnen voor de begeleiding van startende leraren. Het document biedt waardevolle inzichten en tools om startende docenten effectief te ondersteunen in hun eerste jaren in het onderwijs. De handreiking richt zich op het versterken van de begeleiding binnen onderwijsinstellingen en helpt bij het creëren van een stabiele basis voor de professionele […]
Katern van de VO-raad dat vanuit het perspectief van verschillende starters in het onderwijs – een docent, teamleider, schoolleider en bestuurder – inzicht biedt in hun start in een nieuwe baan of rol, op de begeleiding die geboden wordt en de wensen die deze starters hebben ten aanzien van die begeleiding.
Partnerschappen zoeken naar mogelijkheden en manieren om de begeleiding van starters op de partnerscholen te ondersteunen en te versterken. Dit katern – gebaseerd op een interview met Michelle Helms-Lorenz – geeft daarvoor handvatten.
De Rijksuniversiteit Groningen voerde onderzoek uit naar de effecten van begeleiding van docenten in hun eerste drie jaar op de middelbare school, zowel landelijk als specifiek in het noorden van Nederland. Dit onderzoek resulteerde in twee eindpublicaties die inzicht geven in de huidige stand van zaken rondom de begeleiding van startende leraren. Daarnaast bevatten de […]
Eindpublicatie van het project Begeleiding Startende Leraren 2013-1019. Een bundeling van mooie praktijkvoorbeelden van BSL, interviews met betrokkenen en randvoorwaarden voor het doen slagen van de begeleiding van startende leraren. Er wordt teruggeblikt op het landelijke project, maar er wordt ook gekeken naar de toekomst.
Laat je inspireren door voorbeelden uit de praktijk, inzichten van starters, begeleiders en schoolleiders, én praktische hulpmiddelen zoals websites, formats en werkvormen. Deze verzameling biedt ideeën en handvatten om begeleidingstrajecten vorm te geven en bij te dragen aan professionele ontwikkeling in de school.
Op de website Startkracht van de HAN vind je praktische ondersteuning voor (startende) leraren. De drie hoofdthema’s – GRIP op jezelf, GRIP op je groep en GRIP op de schoolorganisatie – bieden overzichtelijke ingangen met podcasts, kennisclips, artikelen en andere hulpmiddelen voor herkenbare uitdagingen in de eerste onderwijsjaren.
In het rapport De Staat van het Onderwijs 2025 wordt de noodzaak van een geïntegreerde en systematische aanpak van inductie voor startende docenten benadrukt. Het praktijkvoorbeeld van Opleidingsschool Wijzer in Onderwijs laat zien hoe het vernieuwde inductieplan, inclusief aandacht voor werk-privébalans en professionele ruimte, het verschil maakt. Lees meer over hoe de samenwerking tussen coaches, […]
Hoe ziet de begeleiding van startende leraren eruit in de praktijk? En welke lessen zijn daaruit te leren? Dit katern an de VO-raad geeft een inkijkje in de inductiepraktijk van acht vo-scholen en de verschillende accenten die daarbij worden gelegd. Het doel is om door middel van deze publicatie de dialoog te stimuleren binnen de […]
In deze reeks praktijkvoorbeelden van de VO-raad vertellen starters en hun begeleiders van verschillende scholen over hoe zij de begeleiding aan startende leraren vormgeven.
Rector Jan-Maarten de Wit van Lyceum Elst maakt zich sterk voor goede begeleiding van startende leraren. Dat doet hij niet alleen binnen zijn school, maar ook op partnerschapsniveau als voorzitter van de stuurgroep van Opleidingsschool Qoers. De begrippen ‘cultuur’ en ‘verbinding’ spelen een belangrijke rol in zijn visie op de begeleiding van beginnende docenten.
Beluister verhalen en inzichten van startende en ervaren leraren, schoolleiders en onderzoekers over begeleiding en ontwikkeling.
Lesgeven is een prachtig vak. Je kunt veel betekenen voor een ander. Maar het kan ook zwaar zijn, zeker als je aan het begin van je loopbaan staat. Dus om starters een extra steuntje in de rug te geven, biedt de VO-raad de podcast ‘Mijn eerste jaar voor de klas‘. Een schooljaar lang volgen we startende docenten Elisabeth en Maurice. Om mee te leven, én om te leren van wat zij in de praktijk allemaal meemaken.
In de podcast Zin in Lesgeven verkennen Peter van der Zwaal en Arend Jan Zwarteveen de thema’s rondom de overstap naar het leraarschap, met een focus op de rol van opleiders, begeleiders en andere onderwijsprofessionals. Ze bespreken de ervaringen van zij-instromers en de uitdagingen en kansen die komen kijken bij het begeleiden van deze nieuwe docenten. De podcast biedt waardevolle inzichten voor schoolleiders, beleidsmakers en iedereen die betrokken is bij de ondersteuning van docenten in hun carrièreontwikkeling.
Begin je net als leraar of ben je bijna klaar om het onderwijs in te gaan? Startkracht in het onderwijs van de HAN Academie Educatie is jouw gids bij die eerste, spannende stappen. In deze podcast hoor je verhalen van starters en experts die weten wat erbij komt kijken: van je plek vinden op school en omgaan met werkdruk tot coaching, veerkracht en klassenmanagement. Ook ontdek je hoe je jouw frisse blik inzet om écht iets te betekenen, voor je leerlingen én je collega’s.
