Sterk in onderwijsregio’s
Terug naar alle dossiers
Regionale samenwerking

Sterk in onderwijsregio’s

Intro

Samen Opleiden | Sterk in onderwijsregio’s

Het oplopende lerarentekort vraagt om landelijke regie en de bereidheid van alle betrokken partijen om samen te werken. In een werkplan heeft minister Wiersma met de sectorraden en lerarenorganisaties afspraken gemaakt over vier thema’s die bijdragen aan de aanpak van het lerarentekort: regionale samenwerking, onderwijstijd, bevoegdheden en opleiden van leraren. Er worden onderwijsregio’s gevormd door de partnerschappen Samen Opleiden & Professionaliseren (SO&P), de Regionale Aanpak Personeelstekort (RAP) en de regionale allianties te verbinden. Via dit (groei)dossier houden wij jullie op de hoogte rond de ontwikkelingen van onderwijsregio’s.

De partnerschappen SO&P zijn een belangrijke partner in de (te vormen) onderwijsregio’s en hebben veel in te brengen op de thema’s opleiden, begeleiden en professionaliseren. Daarom is het belangrijk om te benadrukken in de verdere vorming van onderwijsregio’s dat voortgebouwd wordt op infrastructuren die in de afgelopen 20 jaar in de regio’s zijn opgebouwd in de partnerschappen SO&P. Vanuit de partnerschappen wordt er succesvol bovenbestuurlijk samengewerkt ten aanzien van de maatschappelijke opdracht. Die kracht kan worden benut en uitgebouwd in onderwijsregio’s. Dat vraagt dat onderwijsregio’s (mede) vanuit de huidige infrastructuur van partnerschappen worden vormgegeven.

Actueel

Actueel

Actueel | Wat als aansluiten bij een onderwijsregio richting 2025 nog niet lukt?
MBO
PO
VO
Actueel | Subsidieregeling Landelijk Dekkend Netwerk Onderwijsregio’s 2025
MBO
PO
VO
Opdenksessie | Samen Opleiden en onderwijsregio’s
Meer nieuws artikelen
GROW-tool

GROW-tool | Sterk in onderwijsregio’s

De onderwijsregio’s zijn van grote invloed op de partnerschappen Samen Opleiden & Professionaliseren, aangezien de functies van de onderwijsregio voor een belangrijk deel overeenkomen met de functies die de partnerschappen momenteel vervullen. De GROW-tool helpt partnerschappen SO&P om in de onderwijsregio’s vanuit het overkoepelende doel (GOAL), via een analyse van de huidige stand van zaken (REALITY) een passende route te kiezen (OPTIONS) en tot slot aanbevelingen mee te geven voor het vervolg (WAY FORWARD).

Kennisbank

Kennisbank

7 resultaten
Publicaties & links
8 september 2024

Deze kijkwijzer ondersteunt de organisatie van samenwerking en governance binnen je onderwijsregio. Het helpt collectieve afspraken te maken over het lerarentekort en de gezamenlijke organisatiekracht te bundelen. De publicatie bespreekt verschillende samenwerkingsmodellen, legt de belangrijkste aspecten van governance uit en biedt opties voor het aansturen van de samenwerking, met aandachtspunten uit onderzoek en praktijkervaringen van […]

Publicaties & links
19 augustus 2024

Met deze leessuggesties bieden we je een aantal interessante artikelen over de vorming van onderwijsregio’s en de rol van organisatienetwerken. Met verwijzingen naar diverse onderzoekers zoals Edith Hooge en Patrick Kenis, biedt dit document waardevolle achtergronden voor effectief samenwerken en besturen binnen regionale onderwijsnetwerken. Fijne leestips voor wie verdieping zoekt in dit thema.

Publicaties & links
25 oktober 2023

Tijdens de opdenksessie van 21 september en 28 november 2023 over de positie partnerschappen SO&P als onderdeel van de onderwijsregio, maakten we gebruik van intercollegiale denkkracht van de circa 100 deelnemers. De sessies waren erop gericht om het eigen denken en handelen te versterken. De deelnemers hebben zich gebogen over de vraagstukken die spelen rondom […]

Publicaties & links
9 juni 2023

In 2023 gaan de eerste Onderwijsregio’s van start. Hun grootste opdracht is: samen in de regio de schouders zetten onder de tekorten op de onderwijsarbeidsmarkt. Dat is geen geringe uitdaging. De verworvenheden van meer dan 20 jaar samen werken in Partnerschappen Samen Opleiden & Professionaliseren kunnen hier een goede bijdrage aan leveren. De Voorlopersgroep Samen […]

Publicaties & links
9 juni 2023

Tijdens de bestuurlijke sessie tijdens het congres van het Platform Samen Opleiden & Professionaliseren op 13 april jl. gingen deelnemers uit partnerschappen met elkaar en met deelnemers uit de sectorraden, VOION/APPO en OCW in gesprek om beelden te delen en input te leveren voor zowel de verdere landelijke uitlijning van Onderwijsregio’s als de regionale aanpak […]

Publicaties & links
12 april 2023

Partnerschappen SO&P voeren volop het gesprek binnen het partnerschap, tussen partnerschappen en breder in de regio over het Samen Opleiden en de partnerschappen in de onderwijsregio’s. Ter ondersteuning en om het gesprek te voeden over de positie, kwaliteit, organisatie en financiering van het Samen Opleiden en professionaliseren in de onderwijsregio(-vorming) heeft het Platform een aantal […]

Publicaties & links
23 februari 2023

Advies van Lodewijk Asscher over een passende organisatievorm voor de aanpak van de personeelstekorten in het onderwijs. De regio’s krijgen de taak en de opdracht het tekort aan te pakken. Zij krijgen de rol om het werven, matchen, opleiden, begeleiden en professionaliseren te organiseren. Door OCW wordt een Realisatie Eenheid ingesteld die als gesprekspartner dient. […]

Podcast

Podcast Samen Opleiden | #11 Samen Opleiden sterk in ontwikkeling

Podcast Samen Opleiden | #11 Samen Opleiden sterk in ontwikkeling

Deze podcast is opgenomen voor ‘De week van Samen Opleiden 2023’. Het thema is ‘Samen Opleiden sterk in ontwikkeling’. In deze special gaat Joke Kiewiet-Kester (projectleider Educatief-regionale samenwerking bij Academie Educatie van Hogeschool Arnhem en Nijmegen) in gesprek met prof. dr. Patrick Kenis (hoogleraar Public Governance aan de Universiteit van Tilburg). Centraal staat een wel […]

Q&A regeling 2025

Q&A over subsidieregeling onderwijsregio’s 2025

Met de subsidieregeling Landelijk dekkend netwerk onderwijsregio’s kunnen de samenwerkende partners binnen de onderwijsregio’s samen een aanvraag doen voor de regionale aanpak van de tekorten. Partnerschappen SO&P c.q. de aantallen studenten die opgeleid worden op opleidingsscholen gaan vanaf 2025 volledig mee in de aanvraag van de onderwijsregio.

Van 17 juni 2024 (09.00 uur) tot en met 15 oktober 2024 (16.00 uur) kunnen penvoerders de subsidie aanvragen via DUS-I. Bekijk de vragen en antwoorden over de regeling of neem contact met DUS-I op. Voor advies kun over de vorming van een onderwijsregio of het aansluiten bij een onderwijsregio kun je contact opnemen met de Realisatie-Eenheid.

Hoe zorgen we dat we in 2025 voldoende middelen ontvangen om de kwaliteit SO&P in stand te houden in ons partnerschap?
  • In het subsidiebedrag is een bedrag van € 1.250 per student of zij-instromer/PDG opgenomen
    voor de begeleiding van studenten en zij-instromers die hun opleiding op de werkplek volgen
    binnen een opleidingsschool of aspirant-opleidingsschool. Dit is hoger dan het bedrag van 955,00 euro in de voorgaande regeling. Ophoging komt door het vervallen van de vaste voet wat in het bedrag is verrekend. Dit leidt wel tot herverdeeleffecten. Want leid je als partnerschap minder dan rond de 350 studenten op, dan kom je onder de 100.000 euro uit wat eerder de vaste voet was voor ieder partnerschap. Partnerschappen met meer dan 350 studenten gaan er dus op vooruit.
  • Maak helder wat de minimale bekostiging is die nodig is om de studenten in het partnerschap in 2025 op te kunnen leiden (organisatie, begeleidings- en opleidingsinfrastructuur, ondersteuning etc.). Maak indien van toepassing helder welke bekostiging nodig is naast het samen opleiden om vanuit het partnerschap ook in andere functies van de onderwijsregio een rol te vervullen (denk bijvoorbeeld aan professionaliseren, begeleiden starters).
    Ga hierover in gesprek met de stuurgroep/regiegroep in het partnerschap en met de penvoerders van de onderwijsregio(’s) waarbinnen de vestigingen van het partnerschap SO&P valt/vallen.
Welke rol spelen wij als partnerschap SO&P in de administratie en opgave van studenten?

Bij een aanvraag door de onderwijsregio worden de studentenaantallen 2023-2024 van de vestigingen opleidingsscholen die deelnemen aan de onderwijsregio opgenomen in de aanvraag. De penvoerder van de onderwijsregio is hiervoor verantwoordelijk.  Het zal bij een aantal partnerschappen SO&P zo zijn, dat afhankelijk waar de verschillende vestigingen van de scholen zijn gesitueerd, de aantallen door verschillende penvoerders van de betreffende onderwijsregio’s worden opgenomen in de aanvraag in die onderwijsregio.

  • Studenten die meegeteld kunnen worden in een onderwijsregio voor de financiering in 2025, zijn van lerarenopleidingen die meetekenen/meegetekend hebben voor in ieder geval het thema opleiden in de aanvraag van de betreffende onderwijsregio. Dus alleen deze studenten tellen mee! In de oude TKO staat aangegeven welke type studenten meetellen. Dit geldt ook voor 2025.
  • De vestigingen van opleidingsscholen en aspirant-opleidingsscholen binnen eenonderwijsregio leiden in het schooljaar 2023-2024 gezamenlijk minimaal 150 studenten en zij-instromers op. Er is geen ondergrens voor aspirant-partnerschappen meer qua aantallen studenten.
  • Gespecialiseerd Onderwijs vestigingen zijn partners in SO&P die soms zowel in PO als VO onderwijsregio’s met eenzelfde brinnummer meedoen. Dit levert problemen op bij het tellen. Neem hierover contact op met DUSi/RE.
  • Neem voor de eisen die aan de administratie worden gesteld als programmaleider van het partnerschap contact op met de penvoerder van de onderwijsregio(‘s). Aandachtspunten in de administratie zijn: zorg dat de aantallen van een vestiging bij de juiste aanvraag worden meegenomen, voorkom dubbeltelling, zorg voor een check op de opgegeven studenten bij zowel de vestiging als het instituut voor lerarenopleidingen.
  • De samenwerkingsovereenkomst/convenant van het partnerschap SO&P maakt ook onderdeel uit van de aanvraag door de betreffende onderwijsregio(‘s). Tevens wordt gevraagd naar het

 

 

projectnummer van het partnerschap. Officieel is het penvoerderschap nu belegd bij de onderwijsregio. Maar gelden voor samen opleiden zullen (voor een deel) doorgeleid gaan

worden, afhankelijk van de afspraken die worden gemaakt naar een vertegenwoordiger van het partnerschap. Dit zal in de meeste gevallen de huidige penvoerder van het partnerschap SO&P zijn.

Hoe gaan we in ons partnerschap om met (de bekostiging van) eventuele groei in relatie tot de subsidie 2025 op basis van het aantal studenten 2023-2024?

In de aanvraag van de betreffende onderwijsregio is ook de uitwerking opgenomen van de ambitie om 100% van de studenten en zij-instromers op te leiden op opleidingsscholen binnen de onderwijsregio die werken conform het Kwaliteitskader Samen Opleiden en Inductie. Het is dan ook belangrijk om te investeren in groei van studenten op opleidingsscholen daar waar de 100% deelname van studenten aan samen opleiden nog niet is gerealiseerd. Dit vraagt een (voor)investering van de onderwijsregio omdat de middelen in 2025 worden toegekend op basis van de studentaantallen uit 2023-2024 (dus een T-1 bekostiging). Ga het gesprek in de onderwijsregio aan of en hoe deze groei kan worden gefinancierd. In de onderwijsregio zijn mogelijk aanvullende middelen beschikbaar, naast de vergoeding per student. Verken of deze middelen ook kunnen worden benut om de groei te financieren, bijvoorbeeld door nieuwe partners (vestigingen, lerarenopleidingen) te laten toetreden en/of de opleidingscapaciteit van de bestaande samenwerkingspartners te vergroten.

Hoe komen we als partnerschap die onder meerdere onderwijsregio’s vallen aan de middelen vanuit de diverse onderwijsregio’s?
  • Als verschillende vestigingen uit het partnerschap onder andere onderwijsregio’s vallen, betekent dit dat de middelen van het partnerschap uit verschillende onderwijsregio’s komen. Maak over deze financieringsstromen als partnerschap heldere afspraken met de penvoerders van de betrokken onderwijsregio’s en let erop dat de minimale bekostiging om de basiskwaliteit van het samen opleiden daarbij geborgd is.
  • Over de financiële verantwoording van het samen opleiden/partnerschap(pen) SO&P in de onderwijsregio worden afspraken gemaakt binnen de betreffende onderwijsregio.
  • Als middelen vanuit verschillende onderwijsregio’s komen die geografisch aan elkaar grenzen, hoeft dat niet te leiden tot organisatorische opsplitsing van het partnerschap. Het is in dit geval belangrijk dat het partnerschap duidelijke afspraken maakt over de financieringsstromen met de penvoerders van de betrokken onderwijsregio’s.
Blijven de ontwikkelingsgerichte peer review en de beoordelingsgerichte peer review bestaan in de nieuwe regeling?

In het werkplan ‘Samen voor het beste onderwijs’ wordt het volgende principe als uitgangspunt voor de vorming van de onderwijsregio’s genoemd: “aansluiten bij het bestaande en de kwaliteit hiervan (zoals groei naar 100% studenten opleiden via SO&P)”. In de subsidieregeling Landelijk dekkend netwerk van Onderwijsregio 2025 is de beoordelingsgerichte peer review van lichting 2021 opgenomen.

Q&A onderwijsregiovorming

Q&A over vorming onderwijsregio’s

Hieronder zetten we de belangrijkste vragen en antwoorden rond de vorming van onderwijsregio’s voor partnerschappen Samen Opleiden op een rij. Nog niet alle antwoorden op vragen zijn bekend. De komende tijd vullen we deze Q&A verder aan.

Algemeen

Waarom hebben de ministers de onderwijsregio’s in het leven geroepen?

Het vraagstuk dat de aanleiding vormt voor het werkplan van de ministers is de aanpak van het lerarentekort middels een duurzame samenwerking in de regio.

Waarop is de vorming van onderwijsregio’s als mogelijke oplossing voor het lerarentekort gebaseerd?
Wanneer is het landelijk kader voor onderwijsregiovorming verschenen?

In maart 2023 is de notitie Voorlopersaanpak voor regionale samenwerking verschenen.

Hoe zijn de landelijke kaders bepaald? Hoe worden de achterbannen betrokken en welke rol spelen de partnerschappen SO&P hierin?

 

De volgende partijen zijn betrokken (geweest) bij het opstellen van de landelijke kaders: OCW, de vijf sectororganisaties en de vak- en beroepsorganisaties. Het Platform SO&P speelt hierin geen rol. Het is aan ieder van de organisaties hoe zij hun achterban hierin betrekken en welke rol de partnerschappen SO&P hierbij spelen

 

Via welke kanalen wordt de informatie over de onderwijsregiovorming en het landelijke kader verspreid?

De informatie wordt via verschillende kanalen gedeeld. Er wordt gebruik gemaakt van bestaande ondersteuningsstructuren en informatiekanalen, zoals het Platform Samen Opleiden & Professionaliseren, het Ministerie van OCW, de sectorraden en de vak- en beroepsorganisaties. Ook de Realisatie Eenheid deelt informatie.

Wat is de landelijke Programmaraad?

Eind 2023 is de landelijke Programmaraad ingericht waarin tenminste de landelijke vertegenwoordigers van de vak- en beroepsorganisaties en de vijf sectororganisaties vertegenwoordigd zijn. De Programmaraad ziet erop toe dat de afspraken die gemaakt zijn in het Bestuurlijk Overleg Leraren effectief worden uitgevoerd. De Programmaraad geeft daarbij gevraagd en ongevraagd advies op de inhoud van de opdracht, de uitvoeringsstrategie en het realiseren van de beoogde resultaten. Daarbij houdt de Programmaraad het lange termijnperspectief voor ogen: een goed werkende (regionale) onderwijsarbeidsmarkt.

Wat is de Realisatie Eenheid?

OCW heeft een Realisatie Eenheid ingesteld (per 1 mei 2023 operationeel). Doel van deze eenheid is om de ontwikkeling in het onderwijsveld te ondersteunen, aan te jagen, kennis te delen en te monitoren. Hierin worden ook bestaande (ondersteunings)structuren en inzichten betrokken, zoals bijvoorbeeld het platform Samen Opleiden & Professionaliseren. Zie de website van de Realisatie Eenheid: www.onderwijsregio.nl.

Wat is het opleidingsberaad?

Het opleidingsberaad leraren (eerder genoemd curriculumberaad) is begin 2024 ingericht. In het beraad worden wensen en behoeften van leraren en scholen voor het curriculum van lerarenopleidingen besproken, gewogen en van een advies voorzien. Daarnaast worden afspraken gemaakt over wat elke leraar moet kennen en kunnen aan het einde van de opleiding (startbekwaamheid) en wat juist later in het werk ontwikkeld moeten worden (vakbekwaamheid). Het werkveld – scholen en vak- en beroepsorganisaties – heeft hierin een actieve rol.

Wat gebeurt er met het Platform Samen Opleiden & Professionaliseren?

Op dit moment wordt gesproken over hoe een landelijke ondersteuningsstructuur onderwijsregio’s inclusief de partnerschappen eruit zou moeten zien. In 2025 zal hier meer duidelijkheid over komen en daarmee ook t.a.v. het Platform Samen Opleiden & Professionaliseren.

Eigenaarschap en opgebouwde relaties

Welke partijen hebben een rol in de onderwijsregio ?

Alle betrokken partijen bij onderwijsarbeidsmarktvraagstukken spelen een rol in de onderwijsregio’s, dat zijn in ieder geval: schoolbesturen (po, vo, mbo, so), lerarenopleidingen, beroepsgroep.

Wat zijn de gedachten ten aanzien van eigenaarschap van de onderwijsregio?

Hoe het eigenaarschap en de verantwoordelijkheden binnen de onderwijsregio onderling worden verdeeld en hoe de samenwerking wordt ingericht, met welke governance structuur, bepaalt de onderwijsregio zelf rekening houdend met de voorwaarden in de subsidieregeling landelijk dekkend netwerk onderwijsregio’s (subsidieregeling 2025).

Wat zijn de mogelijke consequenties van de onderwijsregiovorming voor de huidige partnerschappen SO&P?

Alle partnerschappenSO&P zullen gaan vallen onder een onderwijsregio of onderwijsregio’s.

Onderwijsregiovorming | Afbakening, partners, intersectoraal

Wie hebben zich aangemeld als voorloper voor de ontwikkeling van een onderwijsregio?

Samenwerkende schoolbesturen, lerarenopleidingen en de beroepsgroep hebben zich kunnen aanmelden als voorloper voor de ontwikkeling van een onderwijsregio. Zij nemen gezamenlijke verantwoordelijkheid in hun regionale onderwijsarbeidsmarkt. De ervaringen van de voorlopers geven input via een lerende aanpak voor de bredere totstandkoming van onderwijsregio’s.

Tot 28 april 2023 konden samenwerkende schoolbesturen, lerarenopleidingen en de beroepsgroep zich aanmelden als voorloper voor de ontwikkeling tot Onderwijsregio. Uiteindelijk zijn er 27 van de 29 aanvragen toegekend en een paar maanden later zijn ook nog een tweetal onderwijsregio’s vo als onderwijsregio in oprichting van start gegaan. De aanvragen zijn vaak bovensectoraal, maar soms ook specifiek voor po, vo of mbo. Ook zijn een aantal landelijke aanvragen ingediend.

Klik hier voor meer informatie en een overzicht van de aanmeldingen waarvan dus 27 zijn toegekend. Ook op de website van de RE kun je meer informatie vinden over de voorlopers onderwijsregio’s.

Wie neemt het initiatief om betrokkenen in de regio bij elkaar te brengen ten behoeve van de onderwijsregiovorming?

Dit kan per regio verschillen. De Realisatie Eenheid voert sowieso gesprekken met bestuurders en lerarenopleidingen tot het vormen van onderwijsregio’s.

Wat is een regio?
  • In het werkplan ‘Samen voor het beste onderwijs’ is dit als volgt gedefinieerd: “De Onderwijsregio’s zijn geografische regio’s waarin de samenwerkingsverbanden RAP en SO&P worden geïntegreerd en samenwerking plaatsvindt met de educatieve allianties van lerarenopleidingen. In deze onderwijsregio’s worden afspraken gemaakt over de RATO.”
  • De regio’s moeten nog worden gevormd. De partijen in de regio bepalen in overleg de afbakening van de regio.
Hoe organiseren we samen opleiden vanuit de huidige partnerschappen in de onderwijsregio? Samenwerken of samensmelten?

Dit is afhankelijk van de verschillende partners in de onderwijsregio en de gekozen samenwerkingsstructuur. De entiteit Samen Opleiden in de onderwijsregio’s en de wijze waarop huidige partnerschappen SO&P zich hiertoe verhouden (samenwerken of samensmelten) wordt bestuurlijk besloten in de betreffende onderwijsregio.

Hoe ver moeten de huidige partnerschappen onderling gaan in afstemming en het maken van afspraken (op het gebied van visie, curricula, activiteiten etc. ) binnen het samen opleiden in de onderwijsregio?

Aanbeveling: Kom met de partnerschappen SO&P in de onderwijsregio tot overeenstemming op de belangrijkste punten m.b.t. visie op het beroep en de wijze van opleiden. Stem vervolgens af en maak keuzes op welk uitwerkingsniveau en maak afspraken hierover. Daarbij rekening houdend met de visie en ambities van de onderwijsregio. Werk een voorstel uit en leg dit voor aan het besluitvormend orgaan van de onderwijsregio.

Wat betekent de vorming van onderwijsregio’s voor partnerschappen SO&P die in meerdere regio’s werken?

De onderwijsregio’s worden gevormd door de samenwerkende partijen. Zij bepalen gezamenlijk de positie van de partnerschappen in de onderwijsregio en over de onderwijsregio’s heen. Daarom is het belangrijk om altijd als partnerschap SO&P in deze overleggen en besluitvorming vertegenwoordigd te zijn. Vervolgens vraagt dit om afstemming tussen de onderwijsregio’s over hoe de kwaliteit gewaarborgd kan worden.

Wat betekent de vorming van onderwijsregio’s voor scholen en instellingen die een brede regio bedienen of landelijk opereren?

Lerarenopleidingen kunnen in meerdere onderwijsregio’s participeren. Financieel kan een school maar meedoen met één (landelijke) onderwijsregio. Een schoolbestuur kan deelnemen in verschillende onderwijsregio’s.

Wat betekent de onderwijsregiovorming voor scholen die momenteel geen deel uitmaken van partnerschappen SO&P? Worden zij betrokken bij het samen opleiden en, zo ja, hoe krijgt dit vorm en wordt de kwaliteit geborgd?

In de (te vormen) onderwijsregio is dit onderwerp van gesprek.

Hoe om te gaan met de 100% ambitie binnen de onderwijsregio?

Naast de partnerschappen SO&P die de 100% ambitie om alle studenten op te leiden via samen opleiden al eerder als doel hadden, hebben ook de onderwijsregio’s deze ambitie als één van de doelen (zie subsidieregeling 2025). Actief acteren op de 100%-ambitie door de huidige partnerschappen in lijn met de betreffende onderwijsregio blijft daarom van belang. De onderwijsregio’s zullen de voortgang van de 100% ambitie monitoren.

Wat is de positie van de programmaleiders en de stuurgroep van de partnerschappen SO&P t.o.v. de stuurgroep van de onderwijsregio.?

Aanbeveling: Het is belangrijk om hierover afspraken te maken binnen het partnerschap SO&P (partnerschappen SO&P’s) en de betreffende onderwijsregio(‘s). Zorg ervoor dat de programmaleiders of leden van het programmateam van het partnerschap aangesloten zijn bij een overlegorgaan of een van de project/ werkgroepen van de onderwijsregio(‘s). Zorg daarnaast voor goede vertegenwoordiging van bestuurders uit de stuurgroep SO&P bij onderwijsregio’s zodat je als partnerschap/partnerschappen SO&P nauw betrokken bent bij gezamenlijke besluitvorming wat betreft Samen Opleiden & Professionaliseren.

Wat is een centrale dienst?
  • Voor de onderwijsregio’s is een rechtspersoon nodig. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een centrale dienst of een penvoerder.
  • Een centrale dienst kan worden ingericht als middel voor de gezamenlijke, bovenschoolse werving, opleiding en inzet van leerkrachten, daar waar de geconstateerde tekorten dat vragen. De onderwijsregio’s bepalen dit zelf
Komt er een landelijk beroepsbeeld?
  • In het werkplan ‘Samen voor het beste onderwijs’ was de volgende actie geformuleerd voor de periode januari tot en met juli 2023: “Ontwikkeling van een beroepsbeeld door vak- en beroepsorganisaties en het ontwikkelen van een landelijk raamplan voor alle lerarenopleidingen.”. De planning uit het werkplan is bijgesteld en zal in de loop van 2024 gereed zijn.
  • In het werkplan wordt tevens genoemd: “Landelijk vormen bekwaamheidseisen en het beroepsbeeld voor de leraar kaders voor de vormgeving van de lerarenopleidingen, net als de inhouden van de curricula van het po, vo en mbo.”.
  • Het landelijk beroepsbeeld is in mei 2024 gepubliceerd. Zie beroepsbeeldleraar.nl

Governance

Wordt er met de onderwijsregio’s een extra (bestuurlijke) laag gecreëerd? Zo ja: hoe wordt voorkomen dat de onderwijsregio’s leiden tot minder in plaats van meer efficiëntie en effectiviteit?

De besturen in de onderwijsregio’s bepalen zelf de governance-structuur rekening houdend met de subsidieregeling Onderwijsregio’s. Het is een eigen keuze om een extra (bestuurlijke) laag te creëren.

Hoe gaat de besluitvorming in een onderwijsregio?

Dit is zeer afhankelijk van de verschillende partners binnen de onderwijsregio en de samenwerkingsstructuur. De governance zal verschillend ingericht zijn in onderwijsregio’s. Het is belangrijk om als partnerschap SO&P op de hoogte te zijn hoe de besluitvorming georganiseerd is en hoe het partnerschap(pen) SO&P een stem heeft (hebben) binnen de besluitvorming.

Wie is binnen de onderwijsregio verantwoordelijk voor de verdeling van de middelen?

Over de verdeling van de middelen worden binnen de onderwijsregio op bestuurlijk niveau afspraken gemaakt. Het beheer van de middelen kan bijvoorbeeld bij een penvoerder, bij verschillende bestuurders of centrale dienst worden belegd.

 

Hoe kunnen partnerschappen worden gepositioneerd in de onderwijsregio?
  • De onderwijsregio’s worden gevormd door een combinatie van de huidige RAP-regio’s met de SO&P-regio’s. Daarom nemen de partnerschappen SO&P een belangrijke positie in.
  • De onderwijsregio’s worden gevormd door de samenwerkende partijen. Zij bepalen gezamenlijk de positie van de partnerschappen in de onderwijsregio. Daarom is het belangrijk om als partnerschap in deze overleggen en besluitvorming vertegenwoordigd te zijn.
  • Ter ondersteuning en om het gesprek te voeden over de positie, kwaliteit, organisatie en financiering van het Samen Opleiden en professionaliseren in de Onderwijsregio(-vorming) heeft het Platform een aantal gesprekskaarten ontwikkeld.
Hoe krijgt de relatie tussen de Realisatie Eenheid en de onderwijsregio vorm?
  • Door OCW is een Realisatie Eenheid (RE) ingesteld. Hierin zijn ook bestaande (ondersteunings)structuren en inzichten betrokken, zoals bijvoorbeeld het Platform Samen Opleiden & Professionaliseren.
  • Alle (te vormen) onderwijsregio’s kunnen gebruik maken van medewerkers van de RE voor vragen rond governance en verdere uitvoeringsvragen. Zij monitoren ook de voortgang. Ook de sectorraden hebben gesprekken met de eigen achterban in de onderwijsregio’s op initiatief van de sectorraden of bestuurders. De onderwijsorganisaties zijn ook nauw betrokken al dan niet opgenomen in de governance van de onderwijsregio.

Financiën

Hoe worden de onderwijsregio’s en de vorming van de onderwijsregio’s gefinancierd?

Voor de zomer 2024 ist de subsidieregeling Onderwijsregio’s 2025 gepubliceerd. Klik hier voor het volledige nieuwsbericht.

 

Op basis waarvan wordt de omvang van de financiering per onderwijsregio bepaald in de nieuwe financieringssystematiek? Welke rol speelt SO&P (bijv. aantal studenten, aantal partnerschappen) in de toekenning van de middelen via de onderwijsregio’s?
Worden de middelen voor SO&P geoormerkt voor het samen opleiden binnen de onderwijsregio’s? Blijft de bekostiging gekoppeld aan het aantal opgeleide studenten in het voorgaande schooljaar?

De middelen per student zijn gehandhaafd in de subsidieregeling Onderwijsregio 2025. In dit bedrag is de vaste voet verrekend over alle studenten heen.

Hoe kan met meerdere partnerschappen efficiënt en effectief met de financiële middelen worden omgegaan in de onderwijsregio?

Aanbeveling: Breng vanuit de samenwerkingsstructuur Samen Opleiden binnen de onderwijsregio in kaart hoe de middelen in de huidige partnerschappen SO&P worden ingezet. Door deze met elkaar en de ambities vanuit de onderwijsregio te vergelijken, kan in kaart gebracht worden waar wel of geen winst op te behalen is op effectiviteit en efficiëntie. Welke doelen worden bereikt? Kunnen activiteiten gestroomlijnd worden? Kun je activiteiten samennemen? Welke nieuwe activiteiten komen voort uit de samenwerking binnen de onderwijsregio?

Wie is verantwoordelijk voor de opgave van studentaantallen en het voeren van de studentenadministratie?

Dit de penvoerder van de Onderwijsregio.

Kwaliteit

Blijft het Kwaliteitskader Samen Opleiden en inductie van toepassing in de nieuwe situatie?
Blijft de landelijke ontwikkelingsgerichte peer review op basis van het kwaliteitskader van toepassing in de nieuwe situatie?

In het werkplan ‘Samen voor het beste onderwijs’ wordt het volgende principe als uitgangspunt voor de vorming van de onderwijsregio’s genoemd: “aansluiten bij het bestaande en de kwaliteit hiervan (zoals groei naar 100% studenten opleiden via SO&P)”. Wat dit precies betekent voor de landelijke ontwikkelingsgerichte peer review op basis van het kwaliteitskader vanaf 2026 is nog niet duidelijk.

Blijft de landelijke beoordelingsgerichte peer review op basis van het kwaliteitskader van toepassing in de nieuwe situatie?

In het werkplan wordt het volgende principe als uitgangspunt voor de vorming van de onderwijsregio’s genoemd: “aansluiten bij het bestaande en de kwaliteit hiervan (zoals groei naar 100% studenten opleiden via SO&P)”. In de subsidieregeling Onderwijsregio is de beoordelingsgerichte peer review van lichting 2020 opgenomen.

Worden de huidige aspirant partnerschappen nog beoordeeld conform de procedure beoordelingsgerichte peer review en het kwaliteitskader samen opleiden en inductie?

Dit geldt in ieder geval voor de aspirant partnerschappen die in 2024 em 2025 worden beoordeeld door DUS-i. Voor de aspirant partnerschappen lichting 2022 is dit nog niet bekend.