Steeds meer scholen en besturen ontwikkelen een eigen academie om professionalisering en kennisdeling binnen hun organisatie te bevorderen. Huisacademies fungeren daarbij vaak als kweekvijvers voor talent, waarbij persoonlijke en professionele groei centraal staan. Het Platform Samen Opleiden & Professionaliseren ondersteunt deze initiatieven via het Netwerk Huisacademies, dat met ruim 300 leden uit het primair, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs een inspirerende bron is voor kennisdeling en samenwerking. In het praktijkvoorbeeld hieronder, uitgewerkt door de VO-Academie, lees je hoe Stichting Quadraam met hun huisacademie Quriuz een leeromgeving creëert waarin medewerkers hun expertise delen en hun talenten verder ontwikkelen.
Stichting Quadraam uit regio Arnhem, Liemers en Overbetuwe startte zo’n 7 jaar geleden met haar eigen huisacademie: Quriuz. Medewerkers vanuit alle 14 scholen – docenten, OOP’ers en leidinggevenden – maken hier gebruik van de expertise en talenten van hun collega’s om te netwerken en verder te professionaliseren. Wij spraken trainer Babs Hermsen, Hans de Reus (HR-directeur) en Lizanne Hompe (HR&O-netwerkpartner). We lichten de huisacademie uit ter inspiratie voor andere scholen en stichtingen, en gaan in op de plek die het leertraject Oriëntatie op leiderschap van de VO-academie heeft gekregen in de loopbaanlijn voor leidinggevenden.
Zo’n 12 jaar geleden kwam bij Quadraam het idee op om een programma op te zetten, waarin docenten de mogelijkheid kregen om hun expertise te delen. Dit programma groeide uiteindelijk uit tot de huisacademie Quriuz. “Het College van Bestuur besloot dat het programma een vaste plek moest krijgen binnen de organisatie. Nu is het een podium waarop alle mensen van Quadraam, van docent tot ondersteuner, hun expertise overbrengen op collega’s ter kennisvergaring, verdieping en verbreding. Bovenschools georganiseerd, met veelal eigen mensen”, licht Hans toe.
Een belangrijk uitgangspunt van de huisacademie is ‘glans en verleiding’, oftewel: hoogwaardige inhoud, zorgvuldige organisatie en een prettige sfeer daaromheen. “Je volgt tussen 4 en 7 uur een cursus en krijgt daar ook een certificaat voor. Het is niet alleen kennisoverdracht, maar ook een hapje eten en een uitwisseling tussen collega’s van verschillende scholen”, vertelt Hans verder. Babs vult vanuit haar rol als trainer verder aan: “Het is altijd na lestijd, dit om zo min mogelijk lesuitval te hebben. Dat is een belangrijk doel, want uiteindelijk moet het in dienst staan van de leerlingen. Als trainer en als deelnemer word je ook helemaal ontzorgd. De organisatie en facilitering is geweldig geregeld.”
Elk halfjaar wordt het programma van de huisacademie opnieuw vastgesteld. Maar wat zijn de behoeftes qua professionalisering vanuit de scholen? Babs reageert op deze vraag. “Vanuit een soort kennismakelaar wordt gekeken: wat staat er in de schoolplannen, wat is gewenst aan professionalisering en wat zijn gemeenschappelijke thema’s? Zo hoeft niet elke school het wiel opnieuw uit te vinden.” Hans vult haar verder aan. “De huisacademie is een soort fundament om een netwerkorganisatie te kunnen creëren. Elk jaar komen er weer nieuwe mensen in je organisatie met nieuwe talenten en expertises die niet gelinkt hoeven te zijn aan de functie waarop ze zijn aangesteld. We geven die mensen graag een podium en benutten daarmee hun talenten.”
Een aantal onderdelen van de huisacademie zijn onderdeel van een doorlopende leerlijn. Zo heeft ook het leertraject Oriëntatie op leiderschap van de VO-academie een plek gekregen in de loopbaan- en ontwikkelwijzer voor leidinggevenden van Quadraam.
“We hebben ervoor gezorgd dat het een doorgaande leerlijn is die goed op elkaar aansluit. We boden al veel verschillende onderdelen aan, die we net als de VO-academie hebben ondergebracht in een loopbaanlijn”, vertelt Lizanne. “Je hebt drie fases in het leiderschapsprogramma. Eerst oriënteren: past een leidinggevende functie bij mij? Vervolgens opleiden: collega’s die een leidinggevende rol ambiëren (en voldoen aan de gestelde voorwaarden) kunnen zich aanmelden voor de opleiding middenmanagement. De laatste stap is dan het professionaliseren voor collega’s die al een leidinggevende rol hebben, bijvoorbeeld met intervisietrajecten en studiedagen voor leidinggevenden. En het is nog niet klaar, elkaar schooljaar kijken we opnieuw naar het aanbod.”
De VO-academie werkt samen met huisacademies, bijvoorbeeld in het meedenken over de opzet van de academie en de inbedding in (professionaliserings)beleid, alsook het beschikbaar stellen van trajecten en ontwikkelde materialen. De VO-academie werkte zo ook samen met Babs voor het leertraject Oriëntatie op leiderschap. “Die gesprekken waren deels praktisch, dat ging bijvoorbeeld over het gebruik van materialen”, zegt Babs. “Maar ook inhoudelijk hebben we gesproken: hoe maken we het passend voor onze stichting? Het was doorvragen van beide kanten. Je kan nog zo’n goed traject hebben, maar het valt of staat met degene die het begeleidt. Door de gesprekken bouwden we aan vertrouwen, zodat de VO-academie het leertraject Oriëntatie op leiderschap op een goede manier kon overdragen.”
“Inmiddels hebben we het traject samen met de VO-academie geëvalueerd en kleine aanpassingen gedaan, zowel in hoe wij het traject geven als in hoe de VO-academie het traject vormgeeft”, vertelt Babs. “Het werd ontzettend goed beoordeeld, ongelooflijk hoog. Het mooiste aan dit traject vind ik dat het echt een oriëntatie is. Je doet niet zozeer nieuwe vaardigheden op, maar je krijgt voor jezelf helder wat een passende vervolgstap is in je loopbaan.”
Voor Quadraam is de huisacademie een unique selling point, waarmee de organisatie zichzelf onderscheidt als aantrekkelijke werkgever, talenten binnenboord houdt en een kweekvijver creëert om meer talenten te ontplooien. Met de huidige krapte op de arbeidsmarkt is dat dus erg belangrijk. Maar hoe zet je zo’n huisacademie op? En hoe zorg je ervoor dat medewerkers binnen je organisatie zich verder professionaliseren? “Het valt of staat bij je visie op mens en organisatie”, aldus Hans. “Wat wil je in jouw school doen ten aanzien van professionalisering? Wil je het binnen of buiten de deur organiseren? Zie je je mensen als human capital? Voor ons gaat het om de vent, niet om de tent.”
Babs vult Hans aan: “Waar het om gaat, is congruentie. Als je het hebt over talentontwikkeling voor elke leerlingen, dan geldt dat minstens zo hard voor alle collega’s binnen je school.” Ook de grootte van je school of stichting speelt een belangrijk rol, stelt Lizanne. “Het ligt heel erg aan de context. Een kleine school of stichting kan niet zomaar een huisacademie of leiderschapslijn op poten zetten. Maar als werkgever is het altijd belangrijk om collega’s te binden en bevlogen te houden, dat is helder.”
Bron: Website VO-Academie